👶 Giật mình – Dấu hiệu mẹ không nên bỏ qua trong bệnh tay chân miệng ở trẻ nhỏ

Khi chăm con, chắc hẳn mẹ đã từng thấy bé giật mình trong lúc ngủ hoặc khi đang chơi, đặc biệt là trong những ngày bé đang sốt, nổi mẩn, quấy khóc… Đôi khi, mẹ nghĩ con bị thiếu canxi, rối loạn giấc ngủ, hoặc chỉ là biểu hiện sinh lý. Nhưng có một bệnh lý rất quan trọng mà dấu hiệu giật mình có thể là lời cảnh báo biến chứng nặng trong bệnh tay chân miệng.

Hãy cùng bác sĩ Hương tìm hiểu kỹ hơn nhé!

🦠 Tay chân miệng là bệnh gì?

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, do virus đường ruột gây ra – thường là Enterovirus 71 (EV71) hoặc Coxsackie A16. Bệnh lây lan qua tiếp xúc gần, giọt bắn, tay nhiễm virus, đồ dùng cá nhân, nước bọt, phân, sàn nhà… Vì thế, khi có dịch, bệnh lan rất nhanh trong cộng đồng, đặc biệt tại nhà trẻ, trường mẫu giáo.

📌 Dấu hiệu sớm của bệnh tay chân miệng

Thông thường, bệnh bắt đầu bằng các biểu hiện giống cảm cúm:

• Sốt nhẹ đến sốt cao 38–39°C

• Đau họng, biếng ăn

• Trẻ quấy khóc nhiều, mệt mỏi

Sau đó khoảng 1–2 ngày, các mụn nước bắt đầu xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, miệng, mông hoặc gối. Một số bé bị lở loét miệng, khiến việc ăn uống trở nên rất khó khăn.

Nhưng có một biểu hiện ít được để ý, nhưng lại vô cùng quan trọng, đó là trẻ hay giật mình bất thường.

⚠️ Vì sao bé bị tay chân miệng lại giật mình?

Khi virus xâm nhập cơ thể, một số chủng độc lực cao – đặc biệt là EV71 – có thể gây biến chứng lên hệ thần kinh trung ương. Đây là lý do vì sao trẻ bị tay chân miệng có thể giật mình bất thường, chới với, khó dỗ, ngủ không yên, thậm chí la hét giữa đêm.

✳ Dấu hiệu giật mình nguy hiểm có thể đi kèm:

• Trẻ giật mình nhiều hơn bình thường, không rõ lý do, đặc biệt giật mình trên 2 lần trong vòng 30 phút

• Căng cơ nhẹ, run tay chân, cứng hàm thoáng qua

• Mắt đảo, ánh nhìn vô định

• Trẻ ngủ li bì, hoặc khó dỗ ngủ

• Đang ngủ thì bật dậy hoảng hốt

• Thở nhanh, tim đập nhanh bất thường

Các biểu hiện này có thể xuất hiện trước khi phát ban hoặc trong khi ban đã bay, khiến nhiều cha mẹ lầm tưởng bé đã đỡ bệnh.

❗ Khi nào mẹ cần đưa con đến bệnh viện ngay?

Nếu trẻ bị tay chân miệng và có bất kỳ dấu hiệu giật mình bất thường nào sau đây, mẹ cần đưa con đến bệnh viện cấp cứu ngay lập tức:

• Giật mình lặp lại trên 2 lần trong vòng 30 phút

• Kèm theo thở nhanh, thở rít, thở mệt

• Có cơn co giật

• Trẻ li bì, không đáp ứng với gọi, kích thích

• Da tái, chân tay lạnh, ra nhiều mồ hôi

• Không bú, bỏ ăn hoàn toàn

• Sốt cao liên tục không hạ sau 2 ngày

Các dấu hiệu này cảnh báo biến chứng thần kinh hoặc tim phổi – hai biến chứng có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời.

🤔 Giật mình do tay chân miệng khác gì giật mình sinh lý?

Trẻ sơ sinh hay giật mình nhẹ khi có tiếng động lớn, hoặc thay đổi tư thế đột ngột – đó là giật mình sinh lý, bình thường và sẽ giảm dần sau 3–6 tháng tuổi.

Tuy nhiên, nếu bé đang lớn, không còn giật mình khi ngủ, nay bỗng nhiên giật thon thót, khó ngủ, kèm theo sốt hoặc mụn nước tay chân miệng, thì mẹ phải cảnh giác ngay.

👩‍⚕️ Bác sĩ Hương khuyên gì để mẹ chăm sóc con an toàn?

1. Theo dõi sát biểu hiện thần kinh của bé: Đừng chỉ nhìn vào mụn nước, mà hãy để ý thần sắc, giấc ngủ, phản ứng khi gọi tên.

2. Ghi chú thời điểm giật mình và số lần bé giật: Đây là thông tin rất quan trọng khi bác sĩ thăm khám.

3. Không tự ý dùng thuốc an thần hay thuốc co giật tại nhà nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.

4. Giữ môi trường yên tĩnh, mát mẻ, cho bé nghỉ ngơi tuyệt đối khi có biểu hiện nghi ngờ.

5. Tăng cường nước, sữa, dinh dưỡng mềm dễ tiêu để cơ thể bé đủ sức chống lại virus.

🧠 Tại sao EV71 nguy hiểm hơn các loại virus khác?

Virus EV71 là một chủng có độc lực cao, có khả năng gây:

• Viêm não, viêm màng não

• Viêm cơ tim, phù phổi cấp

• Tử vong nhanh nếu không được cấp cứu đúng lúc

Do đó, việc phát hiện sớm qua dấu hiệu thần kinh như giật mình là cực kỳ quan trọng.

🛡 Làm sao phòng ngừa bệnh tay chân miệng cho bé?

✅ Cho trẻ tiêm vaccine (nếu có tại địa phương)

✅ Vệ sinh tay thường xuyên cho cả bé và người chăm sóc

✅ Rửa sạch đồ chơi, vật dụng của bé mỗi ngày

✅ Không cho trẻ tiếp xúc gần với người bệnh

✅ Theo dõi sát khi có dịch bệnh tại trường học hoặc địa bàn sinh sống

💬 Lời kết từ bác sĩ Hương

Mẹ ơi, giật mình không chỉ là dấu hiệu thiếu canxi hay giấc ngủ chập chờn. Trong mùa dịch tay chân miệng, mỗi cử chỉ bất thường của con có thể là tiếng nói thầm lặng của cơ thể đang kêu cứu.

Nếu con đang sốt, nổi ban, và mẹ thấy con giật mình – đừng chủ quan. Hãy đưa con đi khám ngay để được bác sĩ chẩn đoán kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.

Sức khoẻ của con là điều quý giá nhất. Bác sĩ Hương luôn đồng hành cùng mẹ! 💗

Nếu bạn thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ để nhiều mẹ khác cùng biết nhé! Bạn cũng có thể theo dõi thêm nhiều chia sẻ khác tại bacsihuong.com hoặc kênh YouTube Bác sĩ Hương.