👶 Thiếu sắt là tình trạng rất phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trong giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi – khi nhu cầu sắt tăng cao nhưng chế độ ăn lại chưa cung cấp đủ. Thiếu sắt kéo dài có thể dẫn đến thiếu máu thiếu sắt, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự phát triển thể chất và trí tuệ của con.
Vậy làm sao mẹ nhận biết được những dấu hiệu sớm của thiếu sắt? Cùng bác sĩ Hương tìm hiểu nhé! 💬
Sắt là vi chất thiết yếu giúp tạo hemoglobin – một thành phần trong hồng cầu có vai trò vận chuyển oxy đi nuôi cơ thể. Khi thiếu sắt, cơ thể trẻ không đủ hồng cầu khỏe mạnh, dễ dẫn tới thiếu máu.
Ngoài ra, sắt còn tham gia vào nhiều hoạt động quan trọng như:
🔹 Hỗ trợ phát triển não bộ
🔹 Tăng cường hệ miễn dịch
🔹 Giúp trẻ ăn ngon miệng hơn
🔹 Phòng ngừa mệt mỏi, quấy khóc kéo dài
📌 Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ nhỏ dễ bị thiếu sắt:
👶 Bé sinh non, thiếu tháng hoặc nhẹ cân
🍼 Chỉ bú sữa mà không được bổ sung sắt (sữa mẹ có rất ít sắt)
🍚 Bắt đầu ăn dặm muộn hoặc thực đơn ăn dặm thiếu thực phẩm giàu sắt
🩸 Bé bị giun, tiêu chảy kéo dài hoặc có bệnh lý đường ruột làm giảm hấp thu sắt
🥛 Uống quá nhiều sữa bò (>500ml/ngày) khiến ức chế hấp thu sắt
Nếu mẹ để ý thấy con có những biểu hiện sau đây, đừng chủ quan mà hãy đưa con đi khám nhé:
Môi, niêm mạc miệng và đầu ngón tay của bé trông nhạt màu hơn bình thường – dấu hiệu sớm của thiếu máu.
Da không hồng hào, đặc biệt là vùng quanh mắt và lòng bàn tay.
Trẻ kém linh hoạt, ngủ nhiều nhưng vẫn mệt mỏi, thiếu năng lượng.
Thiếu sắt làm giảm oxy lên não, khiến trẻ dễ cáu bẳn, khó chịu, khó dỗ.
Trẻ biếng ăn, bỏ bú hoặc không hứng thú với đồ ăn – vòng luẩn quẩn khiến thiếu sắt càng nặng hơn.
Thiếu sắt ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, khiến bé dễ mắc các bệnh hô hấp, tiêu hóa.
Tóc thưa, rụng từng mảng hoặc mọc chậm là một trong những dấu hiệu hay bị bỏ qua.
Tim phải làm việc nhiều hơn để bù thiếu máu – gây nhịp tim nhanh khi bé chơi hoặc sốt.
Mồ hôi nhiều về đêm, tay chân lạnh là biểu hiện của lưu thông máu kém.
Bé chậm tăng cân, chiều cao kém – cần nghĩ ngay tới nguyên nhân thiếu vi chất, đặc biệt là sắt.
👉 Mẹ không nên tự ý bổ sung sắt cho bé mà chưa có chỉ định.
Để biết chắc chắn, bác sĩ sẽ:
Khám lâm sàng
Làm xét nghiệm máu: Hemoglobin (Hb), Ferritin, chỉ số MCV, MCH…
📌 Dưới đây là những cách đơn giản nhưng hiệu quả để mẹ bảo vệ con khỏi thiếu sắt:
Nếu mẹ ít sữa hoặc bé sinh non, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung sắt từ tháng thứ 1–2.
Ưu tiên các thực phẩm giàu sắt: gan gà, thịt đỏ, lòng đỏ trứng, đậu lăng, cải bó xôi…
Giúp tăng hấp thu sắt: ví dụ ăn gan gà cùng súp lơ, cam, cà chua…
Không nên vượt quá 500ml/ngày với trẻ 1–2 tuổi.
Nếu bé tăng cân kém, nên đi khám để tầm soát thiếu vi chất.
📍 Bé sẽ cần bổ sung sắt dạng giọt hoặc siro nếu:
Sinh non, nhẹ cân (<2500g)
Không bú mẹ
Bắt đầu ăn dặm muộn
Có dấu hiệu thiếu máu, da xanh, biếng ăn
Được bác sĩ chỉ định sau khi xét nghiệm
👉 Liều lượng và thời gian uống sắt phải theo đúng hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ (táo bón, đau bụng…).
Thiếu sắt ở trẻ em rất phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị được nếu mẹ nhận biết sớm. Hãy để ý từng thay đổi nhỏ của con, vì đó có thể là dấu hiệu đầu tiên cơ thể con đang “kêu cứu”. 💔
👩⚕️ Nếu mẹ đang băn khoăn không biết bé nhà mình có đủ sắt không, đừng ngần ngại inbox hoặc đưa bé đến khám sớm để được tư vấn dinh dưỡng nhé!
📣 Mẹ đã từng gặp dấu hiệu nào kể trên ở bé chưa? Hãy chia sẻ bên dưới để cùng nhau học hỏi nhé! 💬👇