“Con em bị sốt cao mấy ngày nay, ho khan, mệt mỏi, em tưởng chỉ là cảm lạnh… nhưng bác sĩ bảo là cúm A! Em lo quá!”
Đây là một tình huống mà rất nhiều mẹ đã gặp phải. Khi thấy con sốt, ho, sổ mũi – mẹ thường nghĩ đơn giản chỉ là cảm lạnh, vài hôm là khỏi. Nhưng thực tế, cúm A ở trẻ em là một bệnh có thể gây biến chứng nặng, nhất là với các bé có hệ miễn dịch còn yếu, chưa tiêm phòng đầy đủ hoặc có bệnh lý nền.
Vậy cúm A là gì? Có nguy hiểm không? Làm sao để nhận biết và xử lý đúng cách? Bài viết này sẽ giúp mẹ hiểu rõ hơn và không còn chủ quan khi thấy con “sốt với ho chút thôi mà”.
Cúm A là một dạng cúm mùa do virus cúm type A gây ra – trong đó có nhiều chủng khác nhau như H1N1, H3N2… Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây lan rất nhanh qua đường hô hấp: nước bọt, dịch tiết mũi họng, tay nắm cửa, đồ dùng chung…
Trẻ em, nhất là dưới 5 tuổi, có nguy cơ cao mắc cúm A và diễn tiến nặng hơn người lớn do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện.
Khác với cảm lạnh thông thường, cúm A thường khởi phát đột ngột, rầm rộ hơn và bé sẽ có những biểu hiện sau:
Sốt liên tục, ít đáp ứng với thuốc hạ sốt
Một số trẻ còn rùng mình, lạnh run, vã mồ hôi
Ho liên tục, khô, không đờm
Có thể gây nôn khi ho nhiều
Đặc biệt là vùng lưng, tay chân, khiến trẻ lười vận động, mệt mỏi
Trẻ bú kém, ăn uống ít, khó ngủ
Một số bé mắt lờ đờ, nằm bẹp cả ngày
Hắt hơi, nghẹt mũi, chảy nước mũi
Nôn, tiêu chảy (ít gặp hơn)
⚠️ Đặc biệt, nếu trẻ sốt cao trên 39,5°C, thở nhanh, lơ mơ, li bì, tím tái, cần đưa đi cấp cứu ngay vì có thể là dấu hiệu biến chứng nặng.
Phần lớn trẻ bị cúm A sẽ khỏi sau 5–7 ngày nếu được chăm sóc đúng cách, nhưng vẫn có nguy cơ biến chứng, đặc biệt ở trẻ nhỏ, chưa tiêm ngừa cúm đầy đủ hoặc có bệnh nền (hen, tim bẩm sinh, suy giảm miễn dịch…).
Viêm phế quản, viêm phổi
Co giật do sốt cao
Viêm tai giữa, viêm xoang
Viêm cơ tim, viêm não (hiếm gặp nhưng nguy hiểm)
Vì vậy, mẹ không nên xem nhẹ khi bé sốt cao, ho khan nhiều, mà cần theo dõi sát và xử trí kịp thời.
Nếu bé được bác sĩ chẩn đoán cúm A, không có biến chứng nặng và được điều trị ngoại trú, mẹ hãy lưu ý các nguyên tắc chăm sóc sau:
Tránh vận động mạnh, cho bé ngủ đủ giấc
Không đưa bé đến trường, nơi đông người để tránh lây lan
Dùng paracetamol đúng liều theo cân nặng (10–15 mg/kg/lần, cách 4–6h)
Lau mát hạ sốt bằng khăn ấm, vùng trán – nách – bẹn
Không đắp chanh, giấm, không ủ ấm khi đang sốt
Cho bé uống nhiều nước: nước lọc, nước ép trái cây, oresol
Với bé bú mẹ: tăng số lần bú
Cháo, súp, sữa, trái cây mềm, tránh dầu mỡ
Không ép bé ăn nếu mệt, nên chia nhỏ bữa
Nhỏ nước muối sinh lý ngày 3–4 lần
Hạn chế dùng thuốc ho nếu không có chỉ định bác sĩ
Cho bé nằm phòng riêng hoặc cách xa anh chị em
Người chăm sóc đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên
Vệ sinh đồ chơi, bát đũa, khăn riêng cho con
Mẹ cần đưa bé đến bệnh viện ngay nếu thấy:
❗ Sốt cao ≥ 39,5°C không hạ sau 2 ngày
❗ Trẻ thở nhanh, rút lõm ngực, thở mệt, tím môi
❗ Nôn nhiều, không uống được, mất nước
❗ Co giật, lơ mơ, ngủ li bì
❗ Bé <6 tháng tuổi bị sốt
❗ Có bệnh lý nền: hen, tim bẩm sinh, suy giảm miễn dịch…
Phòng bệnh bao giờ cũng quan trọng hơn chữa bệnh. Để bé không bị cúm A hoặc giảm nhẹ mức độ bệnh, mẹ nên:
Dành cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên
Hiệu quả trong giảm tỷ lệ mắc và mức độ nặng
Tập cho bé thói quen rửa tay thường xuyên
Dạy bé che miệng khi ho, hắt hơi
Tránh đưa bé đến nơi đông người, môi trường kín, thiếu thông khí
Hạn chế cho bé chơi chung đồ với bạn đang ho/sốt
Cho bé ăn uống đủ chất, ngủ đủ giấc
Cho bé ra nắng sớm để tổng hợp vitamin D tự nhiên
Mẹ ơi, cúm A không phải là bệnh lạ, nhưng nếu mẹ chủ quan và xem nhẹ, hậu quả sẽ không đơn giản. Sốt cao, ho khan, mệt mỏi không chỉ là cảm lạnh đâu mẹ nhé!
Việc mẹ chủ động nhận biết sớm – chăm sóc đúng cách – theo dõi sát sao, chính là “lá chắn” bảo vệ con trước mọi biến chứng nguy hiểm của cúm A.
Để được tư vấn thăm khám trực tiếp Phòng khám nhi Họa Mi với Ts – Bs Lê Thị Thu Hương, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE 0918884666 hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY.
Tìm hiểu thêm thông tin y khoa:
Chat trực tiếp Fanpage Bác sĩ Hương
Facebook Fanpage Bác sĩ Hương
Kênh Youtube Bác sĩ Hương