Bác sĩ Hương mến chào ba mẹ và các bạn. Trong những năm đầu đời, hệ miễn dịch của trẻ còn non nớt, dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh từ môi trường. Vì vậy, việc tăng cường đề kháng cho trẻ là điều cha mẹ nào cũng quan tâm.
Bên cạnh chế độ ăn uống cân bằng và lối sống lành mạnh, có ba “vệ sĩ” quan trọng giúp bé khỏe mạnh, ít ốm vặt hơn – đó là vitamin D, lợi khuẩn và kẽm.
Cùng tìm hiểu xem vì sao bộ ba này lại được xem là “lá chắn” vàng cho sức khỏe của bé nhé!
Vitamin D thường được gọi là “vitamin ánh nắng” vì cơ thể có thể tự tổng hợp được khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Nhưng ít ai biết rằng, ngoài vai trò hỗ trợ hấp thu canxi và phát triển xương, vitamin D còn là một yếu tố thiết yếu của hệ miễn dịch.
Vitamin D tham gia vào quá trình hoạt hóa các tế bào miễn dịch như T-cell và đại thực bào, giúp cơ thể nhận diện và tiêu diệt tác nhân gây bệnh hiệu quả hơn. Khi thiếu vitamin D, hệ miễn dịch của bé trở nên “chậm chạp”, khiến bé dễ mắc các bệnh hô hấp như cảm cúm, viêm phế quản, viêm phổi…
Một số nghiên cứu cho thấy, trẻ có nồng độ vitamin D thấp có nguy cơ mắc bệnh đường hô hấp cao hơn gấp đôi so với trẻ có đủ vitamin D.
Nguồn vitamin D tự nhiên tốt nhất là ánh nắng buổi sáng (trước 9h) – chỉ cần 15–20 phút mỗi ngày. Tuy nhiên, với trẻ nhỏ hoặc vào mùa mưa, mùa đông ít nắng, cha mẹ có thể bổ sung thêm qua:
Thực phẩm: cá hồi, cá thu, trứng, sữa bổ sung vitamin D, nấm.
Thực phẩm bổ sung hoặc siro vitamin D: nên theo hướng dẫn của bác sĩ nhi khoa để tránh quá liều.
Việc duy trì đủ vitamin D không chỉ giúp bé có xương chắc khỏe mà còn tăng khả năng chống lại vi khuẩn, virus, giảm tần suất ốm vặt rõ rệt.
Vitamin D có vai trò rất quan trọng với cơ thể
Ít ai biết rằng, 70% tế bào miễn dịch của cơ thể nằm trong đường ruột. Vì vậy, hệ tiêu hóa khỏe mạnh chính là “pháo đài” bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Và lợi khuẩn – hay còn gọi là probiotic – chính là “vệ sĩ” trung thành bảo vệ hệ tiêu hóa của bé.
Lợi khuẩn giúp:
Cân bằng hệ vi sinh đường ruột, ức chế sự phát triển của vi khuẩn có hại.
Tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin và khoáng chất – nền tảng để hệ miễn dịch hoạt động tối ưu.
Kích hoạt các tế bào miễn dịch đường ruột, tạo phản ứng nhanh khi có vi khuẩn xâm nhập.
Khi hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng – ví dụ sau khi dùng kháng sinh hoặc ăn uống kém – trẻ thường dễ rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, táo bón, biếng ăn và đặc biệt là suy giảm sức đề kháng.
Cha mẹ có thể giúp bé bổ sung lợi khuẩn qua:
Thực phẩm lên men tự nhiên: sữa chua, kim chi, dưa cải, kombucha, phô mai.
Men vi sinh (probiotic) dạng bột, giọt hoặc siro: chứa các chủng lợi khuẩn phổ biến như Lactobacillus, Bifidobacterium…
Khi chọn men vi sinh cho bé, nên ưu tiên sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, chứa cả probiotic và prebiotic (chất xơ hòa tan nuôi lợi khuẩn) để đạt hiệu quả kép.
Một đường ruột khỏe mạnh chính là “lá chắn” đầu tiên giúp tăng sức đề kháng tự nhiên, giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và giúp bé ăn ngon, ngủ tốt, phát triển toàn diện hơn.
Men vi sinh là chế phẩm sinh học chứa lợi khuẩn sống tương tự có trong đường ruột
Kẽm là một nguyên tố vi lượng – cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ nhưng lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng, đặc biệt là trong tăng trưởng, phát triển trí não và củng cố hệ miễn dịch.
Tăng cường hoạt động của tế bào miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và virus.
Hỗ trợ tái tạo mô và làm lành vết thương nhanh hơn.
Kích thích vị giác và khứu giác, giúp bé ăn ngon miệng, hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
Tham gia vào hơn 300 phản ứng enzyme trong cơ thể, giúp duy trì sự phát triển thể chất và trí tuệ.
Thiếu kẽm là một trong những nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn, chậm lớn, hay ốm vặt, tóc rụng, da khô và vết thương lâu lành.
Nguồn kẽm tự nhiên có nhiều trong:
Thịt đỏ, hải sản (đặc biệt là hàu, tôm, cua), trứng, các loại đậu, ngũ cốc nguyên cám.
Nếu bé ăn uống chưa đủ, có thể bổ sung siro hoặc viên kẽm dành cho trẻ em, nhưng không nên dùng kéo dài mà không có chỉ định của bác sĩ.
Việc cung cấp đủ kẽm không chỉ giúp bé có hệ miễn dịch khỏe mạnh, mà còn tăng khả năng tập trung, phát triển chiều cao, cân nặng và trí tuệ.
Các thực phẩm giàu kẽm nên bổ sung cho bé
Hệ miễn dịch của trẻ giống như một “thành trì” cần được xây dựng từng ngày. Và vitamin D, lợi khuẩn và kẽm chính là ba viên gạch nền vững chắc giúp thành trì ấy thêm kiên cố.
Vitamin D giúp “kích hoạt” hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh hô hấp.
Lợi khuẩn nuôi dưỡng đường ruột – nơi sản sinh phần lớn tế bào miễn dịch.
Kẽm hỗ trợ mọi hoạt động sinh học, giúp bé ăn ngon, phát triển toàn diện.
Cha mẹ nên duy trì chế độ dinh dưỡng đa dạng, kết hợp vui chơi ngoài trời hợp lý và bổ sung các dưỡng chất này đúng cách. Khi đó, bé sẽ có một hệ miễn dịch khỏe mạnh, ít ốm vặt, học tập và vui chơi trọn vẹn mỗi ngày.
Cho bé tắm nắng sáng 15–20 phút/ngày.
Duy trì bữa ăn cân đối với đủ rau, đạm, hải sản, sữa chua.
Bổ sung sản phẩm có chứa vitamin D, kẽm và lợi khuẩn nếu chế độ ăn chưa đủ.
Đừng quên cho bé vận động thường xuyên – vì vận động cũng là cách “tập thể dục” cho hệ miễn dịch.