Sốt cao co giật ở trẻ em là một tình trạng cấp cứu y khoa cần được xử lý kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn các bậc phụ huynh 7 bước xử trí đúng cách khi trẻ bị sốt cao co giật, giúp hạn chế tối đa nguy cơ tổn thương não và các di chứng khác.
1. Sốt Cao Co Giật Ở Trẻ Em: Nguyên Nhân và Triệu Chứng
1.1. Triệu chứng nhận biết sốt cao co giật
Sốt cao co giật không chỉ biểu hiện qua nhiệt độ cơ thể mà còn đi kèm với nhiều triệu chứng đặc trưng:
- Sốt cao kéo dài: Nhiệt độ cơ thể thường trên 38.5°C, kéo dài ít nhất 15 phút.
- Co giật: Có thể co giật toàn thân hoặc khu trú, thường kéo dài trong vài phút.
- Mắt xoay: Nhãn cầu trẻ có thể xoay lên trên hoặc sang một bên.
- Mất ý thức hoặc hôn mê: Sau cơn co giật, trẻ có thể rơi vào trạng thái mất ý thức hoặc buồn ngủ kéo dài.
- Khó thở và nôn mửa: Trẻ có thể cảm thấy khó thở hoặc xuất hiện nôn ói.
1.2. Nguyên nhân gây sốt cao co giật
Sốt cao co giật không phải là một bệnh lý riêng biệt mà thường liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau:
- Nhiễm trùng: Nhiễm trùng đường hô hấp, tiêu hóa, tiết niệu hoặc hệ thần kinh trung ương.
- Sỏi thận cấp tính: Một số trường hợp sốt cao co giật có liên quan đến sỏi thận.
- Các bệnh lý khác: Động kinh, rối loạn thần kinh trung ương hoặc bất thường chuyển hóa.
2. Sốt Cao Co Giật Có Nguy Hiểm Không?
Nếu không được xử lý kịp thời, sốt cao co giật có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm:
- Hôn mê: Trẻ có thể mất ý thức hoặc rơi vào trạng thái hôn mê sau cơn co giật.
- Tổn thương não: Co giật tái phát nhiều lần có thể làm tổn thương não, ảnh hưởng đến trí tuệ và khả năng học tập.
- Rối loạn tâm lý: Trẻ có thể phát triển các cảm xúc tiêu cực như sợ hãi, tự ti.
3. 7 Bước Xử Trí Nhanh Gọn Khi Trẻ Sốt Cao Co Giật
Bước 1: Đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất
Sốt cao co giật là một tình trạng cần được cấp cứu y khoa ngay lập tức. Phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện hoặc gọi cấp cứu để trẻ được điều trị kịp thời.
Bước 2: Đảm bảo an toàn cho trẻ
- Loại bỏ các vật sắc nhọn xung quanh trẻ để tránh chấn thương.
- Đặt trẻ nằm trên mặt phẳng mềm, thoáng mát như đệm hoặc sàn nhà trải thảm.
Bước 3: Ghi lại thông tin về cơn co giật
- Ghi chú thời gian bắt đầu và kết thúc cơn co giật.
- Quan sát kỹ biểu hiện và các triệu chứng bất thường trong cơn co giật để cung cấp thông tin chính xác cho bác sĩ.
Bước 4: Trấn an trẻ
- Trấn an và giữ trẻ bình tĩnh trong suốt cơn co giật.
Bước 5: Không cố kiềm chế cơn co giật
- Không ghì chặt trẻ hoặc cố giữ tay chân trẻ để ngăn cơn co giật.
Bước 6: Hạ sốt cho trẻ
- Chườm ấm: Sử dụng khăn ấm để chườm tại nách, trán và bẹn. Lưu ý không dùng nước lạnh vì dễ gây co mạch.
- Thuốc hạ sốt: Dùng Paracetamol theo liều lượng khuyến cáo (10 – 15mg/kg/lần). Nếu trẻ không thể uống, dùng thuốc hạ sốt dạng nhét hậu môn.
Bước 7: Điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ
Tại bệnh viện, trẻ sẽ được thực hiện các kiểm tra lâm sàng và xét nghiệm cần thiết để tìm nguyên nhân gây sốt co giật. Dựa trên kết quả, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
4. Cách Phòng Ngừa Sốt Cao Co Giật Tái Phát
4.1. Theo dõi nhiệt độ cơ thể trẻ
- Đo nhiệt độ đều đặn mỗi 2 – 4 giờ khi trẻ có dấu hiệu sốt.
- Hạ sốt ngay khi thân nhiệt trẻ đạt 38°C.
4.2. Tăng cường miễn dịch
- Cung cấp đủ nước, dung dịch Oresol hoặc nước trái cây để bù nước và điện giải.
- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân đối, giàu vitamin và khoáng chất.
4.3. Tiêm phòng đầy đủ
- Đảm bảo trẻ được tiêm chủng đầy đủ để phòng ngừa các bệnh lý nhiễm trùng.
5. Khi Nào Cần Đưa Trẻ Đi Bệnh Viện?
Bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu:
- Trẻ sốt trên 40°C và không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
- Cơn co giật kéo dài hơn 5 phút hoặc tái phát nhiều lần trong ngày.
- Trẻ khó thở, yếu liệt hoặc mất ý thức sau cơn co giật.
6. Kết Luận
Sốt cao co giật ở trẻ em có thể gây ra nhiều biến chứng nếu không được xử trí kịp thời. Bố mẹ cần ghi nhớ 7 bước xử trí trên để bảo vệ trẻ an toàn và ngăn ngừa nguy cơ tổn thương não. Khi trẻ bị sốt cao co giật, hãy nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ thăm khám và điều trị.
Hãy là cha mẹ thông thái, bảo vệ con yêu trước mọi nguy cơ sức khỏe!
