Sốt cao co giật là tình trạng phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong giai đoạn từ 6 tháng đến 5 tuổi. Nếu không được xử trí đúng cách, tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm cho hệ thần kinh trung ương. Bài viết dưới đây hướng dẫn cách xử trí sốt co giật ở trẻ em để hạn chế tối đa tổn thương và biến chứng nguy hiểm.
1. Sốt Co Giật Ở Trẻ Là Gì?
1.1. Hiểu về sốt co giật
Sốt co giật xảy ra khi trẻ bị sốt cao, thường từ 38°C trở lên, gây kích thích hệ thần kinh trung ương và dẫn đến hiện tượng co giật. Đây là tình trạng phổ biến ở trẻ nhỏ có hệ thần kinh chưa hoàn thiện.
1.2. Phân loại sốt co giật
- Co giật đơn giản:
- Co giật toàn thân, tăng trương lực cơ.
- Thời gian kéo dài dưới 15 phút.
- Thường không tái phát trong 24 giờ.
- Co giật phức tạp:
- Co giật khu trú hoặc kéo dài trên 15 phút.
- Có thể xảy ra nhiều lần trong 24 giờ.
2. Co Giật Khi Sốt Cao Có Nguy Hiểm Không?
Co giật khi sốt cao thường lành tính nếu xuất hiện đơn lẻ và được xử trí đúng cách. Tuy nhiên, nếu tái phát nhiều lần, trẻ có nguy cơ:
- Tổn thương não bộ: Sự phóng điện quá mức của các nơron thần kinh trong các cơn co giật có thể hủy hoại tế bào não, ảnh hưởng đến nhận thức và tư duy.
- Biến chứng động kinh: Co giật tái phát có thể trở thành phản xạ có điều kiện, thậm chí xảy ra ngay cả khi không sốt.
- Rối loạn thần kinh: Bao gồm hội chứng tăng động giảm chú ý hoặc rối loạn tic.
- Ảnh hưởng tâm lý: Trẻ dễ sợ hãi, tự ti, hoặc khó kiểm soát cảm xúc.
3. 3 Bước Xử Trí Khi Trẻ Bị Sốt Co Giật
3.1. Bước 1: Đảm bảo đường thở thông thoáng
- Đặt trẻ nằm nghiêng trên một mặt phẳng an toàn như giường hoặc sàn nhà.
- Nới lỏng quần áo và cổ áo để trẻ dễ thở.
- Không để trẻ nằm ngửa vì dễ gây ngạt thở nếu trẻ nôn.
- Tránh đưa bất kỳ vật gì vào miệng trẻ (để tránh tổn thương răng miệng hoặc tắc nghẽn đường thở).
- Không cố gắng ghì chặt trẻ hoặc kiềm chế cơn co giật.
3.2. Bước 2: Hạ sốt cho trẻ
- Dùng thuốc hạ sốt:
- Sử dụng Paracetamol liều 10-15mg/kg/lần.
- Nếu trẻ không thể uống, dùng thuốc hạ sốt dạng viên đặt hậu môn.
- Chườm mát:
- Chuẩn bị 5 khăn ẩm với nước ấm (thấp hơn thân nhiệt trẻ 2°C).
- Chườm tại nách, bẹn, và trán của trẻ.
- Thay khăn sau mỗi 2-3 phút cho đến khi thân nhiệt giảm.
- Lưu ý: Không dùng nước lạnh để chườm vì dễ gây co mạch, giảm hiệu quả hạ sốt.
3.3. Bước 3: Đưa trẻ đến cơ sở y tế
Sau khi cơn co giật kết thúc, cha mẹ cần:
- Ghi lại các thông tin quan trọng về cơn co giật: Thời gian, số lần, các biểu hiện bất thường.
- Đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu:
- Cơn co giật kéo dài trên 5 phút.
- Trẻ không tỉnh lại hoặc có dấu hiệu yếu liệt.
- Sốt không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
4. Phòng Ngừa Sốt Cao Co Giật Ở Trẻ
4.1. Theo dõi nhiệt độ cơ thể trẻ
- Đo nhiệt độ mỗi 2-4 giờ khi trẻ sốt.
- Dùng thuốc hạ sốt ngay khi nhiệt độ trên 38°C.
4.2. Duy trì môi trường thoáng mát
- Không ủ ấm hoặc đắp chăn dày khi trẻ sốt.
- Mặc quần áo thoáng mát, thấm hút mồ hôi.
4.3. Bổ sung nước và dinh dưỡng
- Cho trẻ uống nhiều nước, nước trái cây, hoặc Oresol để bù nước và điện giải.
- Cung cấp thức ăn mềm, dễ tiêu và chia nhỏ thành nhiều bữa.
4.4. Tiêm phòng đầy đủ
- Đảm bảo trẻ được tiêm chủng đúng lịch để phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm.
5. Khi Nào Cần Đưa Trẻ Đi Bệnh Viện?
- Trẻ sốt trên 40°C và không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
- Cơn co giật kéo dài hoặc tái phát nhiều lần trong ngày.
- Trẻ có dấu hiệu khó thở, môi tím tái hoặc yếu liệt sau cơn co giật.
- Trẻ dưới 2 tháng tuổi bị sốt.
6. Kết Luận
Sốt co giật là tình trạng phổ biến ở trẻ nhỏ và thường không nguy hiểm nếu được xử trí đúng cách. Tuy nhiên, cha mẹ cần theo dõi sát sao và đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng.
Hãy chuẩn bị kiến thức cần thiết để xử trí hiệu quả và bảo vệ sức khỏe của con yêu!