Sốt cao co giật ở trẻ em là một hiện tượng nguy hiểm, có thể gây ra biến chứng nếu không được xử lý đúng cách. Để giúp phụ huynh hiểu rõ hơn và có cách xử lý kịp thời, bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, biểu hiện và cách xử trí khi trẻ bị sốt cao co giật.
1. Sốt Cao Co Giật Ở Trẻ Em Là Gì?
1.1. Khái niệm
Sốt cao co giật ở trẻ em là tình trạng co giật xuất hiện khi thân nhiệt của trẻ tăng lên mức cao, thường trên 39°C. Đây là một phản ứng của cơ thể trẻ trước cơn sốt, do não bộ còn chưa phát triển hoàn thiện và dễ bị kích thích bởi sự tăng nhiệt độ đột ngột.
- Đặc điểm: Trẻ mất ý thức, tay chân co giật liên tục.
- Phân biệt: Sốt co giật khác với động kinh vì nguyên nhân của sốt co giật là do sốt cao, trong khi động kinh là do bất thường ở não bộ.
1.2. Đối tượng dễ mắc phải
- Trẻ từ 6 tháng đến 6 tuổi là đối tượng dễ bị sốt co giật nhất, đặc biệt trong những ngày đầu tiên bị sốt.
- Hiện tượng này thường giảm dần và biến mất khi trẻ lớn hơn.
1.3. Nguy cơ tiềm ẩn
Sốt cao co giật có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm như:
- Viêm màng não.
- Viêm não.
- Nhiễm trùng nặng.
2. Biểu Hiện Của Sốt Cao Co Giật Ở Trẻ Em
2.1. Dấu hiệu chung
- Sốt cao: Thân nhiệt trên 39°C.
- Co giật: Tay chân cứng, co giật từng cơn.
- Sùi bọt mép, mất ý thức.
- Hai mắt trợn ngược hoặc không nhìn thẳng.
2.2. Phân loại sốt co giật
Sốt co giật được chia thành hai loại chính:
Sốt co giật đơn giản
- Co giật toàn thân.
- Thời gian co giật ngắn, thường dưới 5 phút.
- Không gây rối loạn thần kinh sau cơn.
Sốt co giật phức tạp
- Co giật khu trú (chỉ xảy ra ở một bên cơ thể).
- Thời gian kéo dài hơn, từ 15 phút trở lên.
- Có thể xuất hiện nhiều cơn co giật trong 24 giờ.
- Gây rối loạn tri giác hoặc liệt chi sau cơn.
3. Nguyên Nhân Gây Sốt Cao Co Giật Ở Trẻ Em
Sốt cao co giật thường xảy ra khi trẻ gặp các tình trạng sau:
- Nhiễm trùng: Bao gồm nhiễm trùng đường hô hấp, viêm họng, viêm amidan hoặc nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương.
- Virus hoặc vi khuẩn: Các loại virus như cúm, sởi, thủy đậu,…
- Sau tiêm phòng: Một số trẻ có thể bị sốt cao co giật sau tiêm vắc xin.
4. Cách Xử Lý Khi Trẻ Bị Sốt Cao Co Giật
4.1. Xử lý tại chỗ
Khi trẻ lên cơn co giật, cha mẹ cần thực hiện theo các bước sau:
- Đặt trẻ nằm nơi an toàn:
- Đặt trẻ nằm nghiêng, nơi rộng rãi, thoáng mát, không có vật sắc nhọn xung quanh.
- Tư thế: Một chân duỗi, một chân co, đầu nghiêng sang một bên để tránh chất nôn tràn vào đường thở.
- Nới lỏng quần áo:
- Cởi bớt hoặc nới lỏng quần áo quanh cổ và thân trẻ để trẻ dễ thở hơn.
- Không nhét vật vào miệng trẻ:
- Không cố cạy răng hoặc nhét bất kỳ vật lạ nào vào miệng trẻ.
- Giữ an toàn, không ghì chặt trẻ:
- Không đè hoặc ghì trẻ để kiềm chế cơn co giật vì có thể gây chấn thương.
- Hạ sốt:
- Lau mát trẻ bằng khăn ấm ở nách, bẹn, trán.
- Sử dụng thuốc hạ sốt dạng viên nhét hậu môn (nếu có sẵn), như Paracetamol với liều lượng 10 – 15mg/kg/lần.
- Theo dõi tình trạng:
- Ghi nhớ thời gian bắt đầu và kết thúc cơn co giật, các triệu chứng kèm theo.
- Đưa trẻ đến bệnh viện:
- Sau khi cơn co giật kết thúc, nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị.
5. Phòng Ngừa Sốt Cao Co Giật Ở Trẻ Em
5.1. Theo dõi nhiệt độ thường xuyên
- Đo nhiệt độ cho trẻ 2 – 4 giờ/lần khi bị sốt.
- Dùng thuốc hạ sốt khi thân nhiệt trên 38.5°C.
5.2. Chăm sóc trẻ đúng cách
- Cho trẻ mặc đồ thoáng mát, thấm hút mồ hôi tốt.
- Bổ sung đủ nước, dung dịch Oresol hoặc nước trái cây để bù nước và điện giải.
5.3. Tiêm phòng đầy đủ
- Đảm bảo trẻ được tiêm chủng theo lịch, giúp phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm.
6. Khi Nào Cần Đưa Trẻ Đến Bệnh Viện?
Đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay khi trẻ có các biểu hiện:
- Cơn co giật kéo dài trên 5 phút.
- Sốt cao không đáp ứng với thuốc hạ sốt.
- Trẻ có biểu hiện rối loạn ý thức, khó thở hoặc liệt chi.
7. Kết Luận
Sốt cao co giật ở trẻ em tuy thường lành tính nhưng có thể để lại hậu quả nghiêm trọng nếu không được xử lý đúng cách. Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu sốt co giật, phụ huynh cần bình tĩnh thực hiện các bước xử trí an toàn và đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời.
Hãy theo dõi sức khỏe của con và trang bị kiến thức đầy đủ để bảo vệ trẻ tốt nhất trước tình trạng này!
