Lở Miệng, Nổi Mẩn, Sốt Cao: Dấu Hiệu Trẻ Bị Tay Chân Miệng Ba Mẹ Cần Biết

Mỗi khi con bị sốt cao, mệt mỏi, lại thêm mụn nhỏ ở tay chân, loét miệng không chịu ăn uống, nhiều mẹ sẽ nghĩ ngay đến sốt siêu vi, mọc răng, hay dị ứng thời tiết. Nhưng mẹ ơi, đó có thể không phải là những vấn đề đơn giản – mà là dấu hiệu sớm của bệnh tay chân miệng, một bệnh truyền nhiễm rất phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trong mùa hè – đầu thu.

Nếu không nhận biết và xử trí đúng cách, tay chân miệng có thể lây lan nhanh và gây biến chứng nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ hiểu rõ hơn về căn bệnh này, cũng như cách phân biệt, chăm sóc và phòng tránh hiệu quả.

1. Tay chân miệng là bệnh gì?

Tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, nhất là nhóm đi nhà trẻ, mẫu giáo. Bệnh do virus đường ruột gây ra, thường là:

• Enterovirus 71 (EV71) – có thể gây biến chứng nặng

• Coxsackievirus A16 – thường nhẹ, ít biến chứng

Virus lây qua:

• Đường tiêu hóa (phân – miệng)

• Tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết (nước bọt, giọt bắn)

• Bề mặt đồ vật chứa virus

👉 Vì vậy, bệnh rất dễ lây lan nếu bé tiếp xúc gần với người mắc bệnh hoặc sử dụng chung đồ dùng.

2. Dấu hiệu nhận biết tay chân miệng ở trẻ

Ban đầu, các triệu chứng rất dễ nhầm lẫn với sốt siêu vi hay viêm họng. Nhưng sau 1–2 ngày, sẽ xuất hiện các dấu hiệu đặc trưng mà ba mẹ cần lưu ý:

⚠️ Ba dấu hiệu thường gặp nhất:

1. Sốt cao ≥ 38,5°C

• Bé thường sốt liên tục 1–2 ngày đầu

• Một số bé chỉ sốt nhẹ, nhưng có trường hợp sốt cao kéo dài và khó hạ

2. Lở loét trong miệng

• Xuất hiện ở vòm miệng, lưỡi, má trong

• Bé sẽ quấy khóc, bỏ bú, không ăn uống, vì đau rát khi nuốt

3. Nổi mẩn, mụn nước ở tay, chân, mông, đầu gối

• Mụn nhỏ màu hồng, sau đó nổi bóng nước

• Không ngứa, không đau, thường lành sau vài ngày nếu không nhiễm trùng

• Một số bé có thể chỉ nổi rất ít, rất dễ bỏ sót

💡 Lưu ý: Trẻ có thể không đủ cả 3 triệu chứng, mẹ cần quan sát tổng thể và đưa con đi khám khi có nghi ngờ.

3. Khi nào bệnh nguy hiểm? Dấu hiệu cảnh báo biến chứng

Hầu hết các ca tay chân miệng tự khỏi sau 7–10 ngày. Tuy nhiên, một số trường hợp nhiễm virus EV71 có thể gây:

• Viêm màng não

• Viêm não

• Viêm cơ tim, phù phổi cấp

⛔ Dấu hiệu cần đưa trẻ đi viện ngay:

• Sốt cao không hạ sau 2 ngày

• Giật mình liên tục, run tay chân, lơ mơ

• Khó thở, thở nhanh, thở rút lõm lồng ngực

• Ngủ li bì, khó đánh thức

• Co giật, nôn nhiều, tím tái

👉 Nếu thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau sốt, ba mẹ đừng chần chừ – cần đưa con đến bệnh viện càng sớm càng tốt.

4. Cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà

Với các trường hợp nhẹ – không có dấu hiệu cảnh báo – mẹ có thể chăm sóc bé tại nhà, kết hợp theo dõi chặt chẽ.

🌼 Chế độ chăm sóc:

• Cách ly bé ít nhất 7–10 ngày để tránh lây lan

• Giữ vệ sinh sạch sẽ: rửa tay thường xuyên, thay quần áo, vệ sinh miệng bằng nước muối sinh lý

• Cho bé ăn mềm, lỏng, mát như cháo, súp, sữa – tránh đồ cay, nóng, mặn

• Uống đủ nước, có thể bổ sung oresol nếu bé tiêu chảy

🌡️ Giảm sốt đúng cách:

• Dùng paracetamol đúng liều theo cân nặng

• Chườm mát vùng trán, nách, bẹn

• Mẹ tuyệt đối không dùng aspirin hoặc tự ý dùng thuốc kháng sinh

👉 Đưa con đi tái khám nếu:

• Bé không hạ sốt sau 48 giờ,

• Bỏ ăn kéo dài, mất nước,

• Nổi mẩn lan rộng hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng mụn nước

5. Làm sao để phòng bệnh tay chân miệng hiệu quả?

Hiện tại chưa có vắc-xin tay chân miệng phổ biến tại Việt Nam, nên phòng bệnh bằng vệ sinh cá nhân và môi trường là chìa khóa quan trọng nhất.

✅ 5 nguyên tắc phòng bệnh mẹ cần nhớ:

1. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, nhất là sau khi thay tã, trước khi cho bé ăn

2. Vệ sinh đồ chơi, bề mặt tiếp xúc hàng ngày bằng dung dịch khử khuẩn

3. Không dùng chung khăn mặt, ly uống nước, thìa muỗng với trẻ khác

4. Giữ lớp học, nhà ở thông thoáng, sạch sẽ

5. Cách ly trẻ bệnh ít nhất 7–10 ngày, không cho đi học sớm

6. Lời kết: Mẹ đừng chủ quan khi thấy con sốt, lở miệng, nổi mẩn nhé!

Tay chân miệng nghe quen nhưng không hề đơn giản, vì nếu chủ quan, bệnh có thể diễn tiến nặng trong vài ngày.

Điều quan trọng nhất là nhận biết sớm dấu hiệu, chăm sóc đúng và theo dõi sát. Mẹ hãy lắng nghe cơ thể con, đừng bỏ qua những thay đổi nhỏ như ăn ít, ngủ nhiều, quấy khóc, lở miệng hay mẩn đỏ lạ thường.

Hành động sớm của mẹ – là tấm khiên bảo vệ con yêu an toàn vượt qua mùa dịch!

Tóm tắt nhanh cho mẹ bận rộn:

Để được tư vấn thăm khám trực tiếp Phòng khám nhi Họa Mi với Ts – Bs Lê Thị Thu Hương, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE  0918884666 hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY.

Tìm hiểu thêm thông tin y khoa: 

Chat trực tiếp Fanpage Bác sĩ Hương

Facebook Fanpage Bác sĩ Hương

Kênh Youtube Bác sĩ Hương