“Mẹ ơi, sao con khóc mãi cả đêm, không chịu bú, ưỡn người, rên rỉ như bị đau bụng… Con bị lạnh bụng, hay đói, hay là bị đầy hơi mà mẹ không biết?”
👉 Đây là nỗi trăn trở của rất nhiều mẹ bỉm sữa, khi bé khóc triền miên không rõ nguyên nhân, không sốt, không mọc răng, không phát ban. Một nguyên nhân cực kỳ phổ biến nhưng thường bị bỏ qua chính là: đầy hơi – chướng bụng ở trẻ nhỏ.
Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ hiểu nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, cách xử lý và phòng ngừa hiệu quả tình trạng đầy hơi ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ – giúp cả mẹ và bé có một giấc ngủ trọn vẹn hơn mỗi đêm.
Đầy hơi là tình trạng khí bị tích tụ trong đường ruột, gây căng tức, trướng bụng. Với người lớn, chúng ta có thể dễ dàng ợ hơi, xì hơi để giải tỏa. Nhưng với trẻ nhỏ – đặc biệt là trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi, hệ tiêu hóa còn non nớt, nhu động ruột yếu, khiến khí dễ bị “kẹt” lại, gây khó chịu.
Bé vặn mình, rướn người, ngủ chập chờn.
Khóc nhiều vào buổi tối hoặc sau bú.
Bỏ bú, ọc sữa, xì hơi nhiều, nhưng ít ợ hơi.
Bụng căng, cứng nhẹ khi sờ vào.
💡 Tình trạng này không sốt, không tiêu chảy, nhưng làm bé mất ngủ, ăn uống kém và dễ cáu gắt – ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện.
Trẻ dưới 6 tháng tuổi có hệ men tiêu hóa chưa đủ mạnh, nhu động ruột yếu → dễ tích khí sau ăn.
Bé bú sai khớp ngậm, bú quá nhanh, hoặc núm ti không phù hợp làm khí vào bụng nhiều.
Mẹ quên vỗ ợ hơi sau bú khiến khí tích tụ lâu trong dạ dày, gây trướng bụng.
Một số bé khó tiêu với thành phần sữa nhất định, sinh hơi nhiều hơn bình thường.
Mẹ ăn nhiều đậu, bắp cải, đồ chiên rán, nước ngọt có gas – các chất sinh hơi truyền qua sữa khiến bé đầy bụng.
💢 Bụng bé tròn căng, sờ vào thấy hơi cứng.
💢 Quấy khóc không rõ lý do, nhất là ban đêm.
💢 Bé rướn người, vặn vẹo, khó chịu.
💢 Xì hơi nhiều, nhưng ợ hơi ít hoặc không có.
💢 Ngủ không sâu giấc, thường thức giấc và gắt ngủ.
💢 Bú kém, chán ăn, dễ nôn trớ.
📌 Những dấu hiệu trên không kèm theo sốt, tiêu chảy hay phát ban, nhưng vẫn khiến bé mệt mỏi và ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Thông thường, đầy hơi là vấn đề sinh lý phổ biến, sẽ cải thiện dần theo thời gian khi hệ tiêu hóa bé phát triển (thường từ 3–6 tháng tuổi).
Quấy khóc liên tục nhiều giờ, mặt đỏ, vã mồ hôi.
Không bú, bỏ ăn kéo dài, cân nặng không tăng.
Bụng trướng to bất thường, sờ vào bé phản ứng đau mạnh.
Có sốt, tiêu chảy, phân bất thường (phân có máu, nhầy).
Nôn vọt, không tự kiểm soát được.
➡️ Đây có thể là dấu hiệu của bệnh lý tiêu hóa nguy hiểm như: tắc ruột, xoắn ruột, dị ứng đạm sữa bò, bất dung nạp lactose…
Bế bé thẳng, đầu tựa vào vai mẹ.
Dùng tay vỗ nhẹ lưng vùng giữa hai xương bả vai, đều đặn 5–10 phút.
Có thể thay đổi tư thế: bế ngồi, đặt bé nằm sấp trên tay.
Dùng lòng bàn tay xoa bụng theo chiều kim đồng hồ.
Thời điểm tốt: sau tắm, trước ngủ, sau ăn 30 phút.
Có thể dùng dầu dừa, dầu tràm ấm để tăng hiệu quả.
Cho bé nằm ngửa, nâng hai chân luân phiên như đang đạp xe.
Kích thích nhu động ruột, hỗ trợ đẩy khí ra ngoài.
Nước ấm giúp thư giãn hệ cơ bụng và ruột, giảm đau.
Sau tắm, quấn khăn ấm quanh bụng và bế bé nhẹ nhàng giúp hơi thoát ra.
✅ Cho bé bú đúng cách: khớp ngậm chuẩn, không để bé bú quá nhanh.
✅ Dùng bình sữa chống sặc, chống nuốt hơi, nếu bé bú bình.
✅ Vỗ ợ hơi sau mỗi cữ bú – dù bú mẹ hay sữa công thức.
✅ Chọn sữa phù hợp, ưu tiên sữa dễ tiêu, chống đầy hơi.
✅ Hạn chế thực phẩm sinh hơi trong khẩu phần ăn của mẹ (với bé bú mẹ).
✅ Tránh đặt bé nằm ngay sau bú, nên bế thẳng hoặc cho bé vận động nhẹ nhàng.
Nếu bé khóc dai dẳng về đêm, ngủ không yên, bú không ngon mà không sốt hay dấu hiệu bệnh lý rõ ràng – hãy nghĩ đến đầy hơi chướng bụng. Đây là tình trạng phổ biến và hoàn toàn có thể chăm sóc tại nhà nếu được nhận biết sớm và xử lý đúng cách.
👩⚕️ Bác sĩ Lê Thị Thu Hương chia sẻ:
“Nhiều đêm bé khóc triền miên không phải vì bệnh nặng, mà chỉ vì một bọng khí nhỏ mắc kẹt trong bụng. Chỉ cần mẹ vỗ lưng đúng nhịp, massage nhẹ nhàng – bé sẽ dịu lại, ngủ ngoan. Điều quan trọng là mẹ hiểu và yêu con bằng sự tinh tế mỗi ngày.” 💖