“Sáng nay bé tỉnh dậy, mẹ phát hiện con nổi ban đỏ khắp người – nhìn mà thót tim! Không biết là dị ứng, sởi, hay tay chân miệng? Liệu có phải sốt phát ban không, có nguy hiểm không bác sĩ ơi?” 😢
💡 Sự thật là: Không phải mọi trường hợp nổi ban ở trẻ đều đáng lo, nhưng một số tình trạng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ giúp mẹ nhận diện đúng nguyên nhân, cách xử trí đúng cách, từ đó giảm lo lắng không cần thiết nhưng vẫn đảm bảo an toàn tối đa cho con.
Bé sốt cao (38.5–40°C) liên tục 3–5 ngày nhưng vẫn tỉnh táo, bú tốt.
Sau khi hết sốt, ban hồng nhạt bắt đầu nổi từ ngực, bụng → lan ra mặt, tay, chân.
Ban không ngứa, không nổi mụn nước, ấn biến mất.
Bé có thể hơi mệt nhưng vẫn sinh hoạt bình thường.
Do virus HHV-6 hoặc HHV-7, lây qua nước bọt, ho, hắt hơi.
Hạ sốt đúng cách bằng Paracetamol theo cân nặng.
Cho bé uống nhiều nước, ăn lỏng dễ tiêu.
Không cần bôi thuốc hay bôi lá dân gian ❌.
Theo dõi sát nhiệt độ và biểu hiện toàn thân.
📌 Lưu ý: Đây là bệnh lành tính, tự khỏi sau 5–7 ngày, không cần kháng sinh nếu không có bội nhiễm.
Ban đỏ rải rác hoặc lan khắp người, có thể kèm ngứa.
Bé có thể sưng mí mắt, môi, ho khò khè nếu dị ứng nặng.
Không sốt hoặc chỉ sốt nhẹ.
Tiếp xúc với thức ăn lạ (trứng, sữa, hải sản), sữa công thức mới, lông thú, nước giặt, thuốc bôi…
Ngừng tiếp xúc ngay với tác nhân nghi ngờ.
Cho bé tắm nước ấm, giữ da sạch và khô.
Không tự ý dùng thuốc chống dị ứng hay corticoid nếu không có chỉ định.
📌 Đưa bé đi khám ngay nếu: Ban lan nhanh, bé mệt, khó thở, sưng phù – có thể là sốc phản vệ, nguy hiểm tính mạng.
Ban phồng nước nhỏ ở lòng bàn tay, chân, quanh miệng.
Bé có thể sốt, đau miệng, chảy nước miếng, biếng ăn.
Ban có thể lan xuống mông, đầu gối, khuỷu tay.
Do virus Coxsackie A16 hoặc Enterovirus 71, lây lan qua đường miệng, tay – đồ chơi nhiễm virus.
Cho bé nghỉ ngơi, ăn thức ăn mềm, mát, bổ sung nước.
Vệ sinh tay và đồ chơi sạch sẽ.
Theo dõi dấu hiệu nặng: sốt cao > 2 ngày, giật mình nhiều, nôn ói, ngủ li bì → đưa đi khám gấp.
📌 Biến chứng nguy hiểm: Viêm não, viêm màng não – cần theo dõi sát!
Bé sốt cao, ho khan, chảy mũi, mắt đỏ.
Trong miệng có hạt Koplik (chấm trắng nhỏ gần răng hàm).
3–4 ngày sau sốt, ban xuất hiện từ sau tai → lan mặt → toàn thân.
Ban đỏ dày, sần, ấn không mất màu, có thể ngứa.
Cách ly bé, nghỉ ngơi, ăn đủ chất.
Vệ sinh mắt, mũi họng sạch sẽ.
Đưa bé đi khám nếu thở gấp, sốt dai dẳng, ho dữ dội.
📌 Biến chứng nguy hiểm: Viêm phổi, viêm tai giữa, viêm não – rất nghiêm trọng nếu không điều trị đúng.
Sốt cao đột ngột, sau 2–3 ngày xuất hiện ban đỏ.
Ban xuất huyết (ấn không mất màu), xuất hiện ở tay, chân, bụng.
Kèm các biểu hiện: đau đầu, đau bụng, buồn nôn, chảy máu cam, tiểu ít.
Do virus Dengue, truyền qua muỗi vằn đốt.
Đưa bé đến cơ sở y tế để làm xét nghiệm máu chẩn đoán sớm.
Theo dõi dấu hiệu cảnh báo sốc: tay chân lạnh, lừ đừ, nôn nhiều → cần nhập viện ngay.
📌 Sốt xuất huyết nếu không theo dõi kịp có thể gây biến chứng nguy hiểm như: mất nước, xuất huyết nội, suy tạng.
👉 Mẹ cần đưa con đi khám ngay nếu có một trong các biểu hiện sau:
🔺 Ban lan nhanh, nổi dày, sưng, phồng rộp.
🔺 Bé sốt cao > 3 ngày, không đáp ứng thuốc hạ sốt.
🔺 Có biểu hiện lừ đừ, khó thở, co giật, bỏ bú, ngủ li bì.
🔺 Ban dạng xuất huyết, ấn không mất màu.
🔺 Bé nôn nhiều, tiêu chảy, tiểu ít, đau bụng kéo dài.
✅ Bình tĩnh quan sát: Ghi nhận thời điểm nổi ban, vị trí xuất hiện, có sốt/đau không.
✅ Chụp ảnh lại ban: Dễ so sánh tiến triển và hỏi bác sĩ nếu cần.
✅ Không tự ý dùng thuốc: Tránh bôi thuốc mỡ lạ hoặc uống thuốc dị ứng không theo toa.
✅ Đưa đi khám nếu không rõ nguyên nhân hoặc kèm dấu hiệu nguy hiểm như trên.
Không phải mọi trường hợp nổi ban toàn thân ở trẻ nhỏ đều là nguy cơ. Nhưng mẹ không nên chủ quan – bởi một số bệnh như sởi, sốt xuất huyết, tay chân miệng có thể để lại biến chứng nguy hiểm nếu không phát hiện và xử lý đúng lúc.
👩⚕️ Bác sĩ Nhi khoa Thu Hương nhắn nhủ:
“Ban đỏ là lời thì thầm của làn da non nớt. Mẹ ơi, hãy lắng nghe và quan sát bằng cả trái tim. Có thể chỉ là một cơn sốt thoáng qua, nhưng cũng có thể là lời cảnh báo cơ thể bé đang gặp khó khăn. Mẹ tinh tế một chút, con sẽ an toàn hơn rất nhiều!” 🌼