Trẻ sinh non với phổi và hệ miễn dịch chưa hoàn thiện là đối tượng có nguy cơ cao bị nhiễm virus RSV (Respiratory Syncytial Virus) – một nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý đường hô hấp nghiêm trọng như viêm tiểu phế quản và viêm phổi. Việc nhận biết và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
1. Vì Sao Trẻ Sinh Non Dễ Nhiễm RSV?
Đặc điểm của trẻ sinh non:
- Sinh trước 37 tuần tuổi thai.
- Cân nặng dưới 2500g.
Trẻ sinh non có lượng immunoglobulin G (IgG) thấp hơn so với trẻ sinh đủ tháng. Đây là kháng thể quan trọng giúp bảo vệ trẻ chống lại các bệnh lý trong những tháng đầu đời. Việc thiếu hụt IgG khiến hệ miễn dịch của trẻ yếu, tăng nguy cơ nhiễm các bệnh, đặc biệt là do virus RSV.
RSV và trẻ sinh non:
Virus RSV xâm nhập qua đường mũi, gây viêm niêm mạc mũi, tạo dịch mũi đặc dính làm bít tắc đường thở, dẫn đến khó thở và suy hô hấp. Đặc biệt, ở trẻ sinh non, virus dễ gây ra biến chứng viêm tiểu phế quản và viêm phổi.
2. Các Phương Pháp Điều Trị Virus RSV Ở Trẻ Sinh Non
Hiện tại, chưa có thuốc đặc hiệu để tiêu diệt virus RSV. Do đó, điều trị tập trung vào giảm triệu chứng và hỗ trợ hô hấp.
Điều Trị Tại Nhà:
- Thông thoáng mũi:
Nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý 1-2 giọt mỗi lần, hút dịch mũi để giúp trẻ thở dễ dàng hơn. - Bú nhiều hơn:
Tăng số lần bú mẹ hoặc sữa công thức để ngăn ngừa mất nước, giúp làm loãng dịch đờm. - Dùng thuốc hạ sốt:
Sử dụng thuốc hạ sốt không chứa aspirin theo chỉ định của bác sĩ. - Tránh khói thuốc lá:
Hạn chế tiếp xúc với môi trường có khói thuốc lá, khói bếp, giúp giảm nguy cơ bệnh nặng hơn. - Theo dõi tình trạng của trẻ:
Đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay nếu có dấu hiệu nặng như sốt cao, khó thở, hoặc ho nhiều.
Điều Trị Tại Bệnh Viện:
Khi trẻ có các triệu chứng nghiêm trọng, cần nhập viện để điều trị.
- Hỗ trợ hô hấp:
- Thở oxy qua gọng mũi hoặc mặt nạ.
- Thở máy (NCPAP) đối với trường hợp nặng.
- Hút dịch nhầy:
Làm sạch đường thở để cải thiện hô hấp. - Phối hợp kháng sinh:
Dùng trong trường hợp có bội nhiễm vi khuẩn.
3. Cách Phòng Ngừa RSV Ở Trẻ Sinh Non
Hiện nay chưa có vắc xin phòng ngừa RSV. Tuy nhiên, các biện pháp sau có thể giảm nguy cơ nhiễm bệnh:
Biện Pháp Phòng Ngừa Hằng Ngày:
- Rửa tay sạch:
Sử dụng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn trước khi tiếp xúc với trẻ. - Tránh tiếp xúc với người bệnh:
Hạn chế để người mắc các triệu chứng cảm cúm đến gần trẻ. - Vệ sinh môi trường sống:
Thường xuyên lau sạch các bề mặt, đồ chơi và dụng cụ của trẻ. - Giữ ấm và bảo vệ đường hô hấp:
Che chắn đường hô hấp của trẻ khi ra ngoài, đặc biệt vào mùa đông.
Biện Pháp Nâng Cao Hệ Miễn Dịch:
- Cho trẻ bú mẹ:
Duy trì bú mẹ đến 2 tuổi để tăng cường miễn dịch tự nhiên. - Giữ môi trường trong lành:
Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc, khói bếp hoặc không khí ô nhiễm. - Tiêm phòng đầy đủ:
Đảm bảo tiêm các loại vắc xin theo khuyến cáo của Bộ Y tế.
4. Liệu Pháp Đặc Biệt Cho Trẻ Nguy Cơ Cao
1. Globulin Miễn Dịch (RSV-IGIV):
- Cung cấp miễn dịch thụ động để chống lại RSV.
- Thường được chỉ định cho trẻ có nguy cơ cao như trẻ sinh non hoặc mắc bệnh tim, phổi bẩm sinh.
2. Palivizumab:
- Kháng thể đơn dòng chống lại RSV, giúp ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
- Tiêm mỗi tháng một lần trong mùa RSV cao điểm (mùa đông – xuân).
- Lưu ý:
- Palivizumab không tương tác với các loại vắc xin khác.
- Chỉ sử dụng cho trẻ nguy cơ cao do chi phí cao và có thể gây tác dụng phụ như sốt, sưng đỏ tại vị trí tiêm.
Kết Luận
Trẻ sinh non là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương khi nhiễm virus RSV. Việc phòng ngừa và điều trị kịp thời đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Nếu con bạn có các dấu hiệu nghi ngờ nhiễm RSV, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị đúng cách. Đồng thời, thực hiện các biện pháp phòng ngừa và chăm sóc tại nhà để giảm nguy cơ tái nhiễm RSV.
Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Phụ huynh nên tham vấn ý kiến bác sĩ để có phương pháp chăm sóc và điều trị phù hợp.
