“Mỗi lần bú xong, bụng con lại căng cứng, tròn vo như trái bóng. Con thì ưỡn người, vặn vẹo, khó chịu – mẹ sờ vào thấy rõ ràng bé không thoải mái. Có phải con bị đầy hơi không? Hay là biểu hiện của bệnh gì nghiêm trọng?”
👉 Đây là nỗi lo rất phổ biến của nhiều mẹ bỉm sữa, đặc biệt với trẻ sơ sinh và trẻ dưới 6 tháng tuổi. Trong nhiều trường hợp, bụng căng cứng sau bú chỉ là hiện tượng sinh lý lành tính. Tuy nhiên, mẹ không nên chủ quan, vì cũng có thể đó là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tiêu hóa tiềm ẩn.
Hãy cùng bác sĩ phân biệt rõ ràng nguyên nhân, dấu hiệu nguy hiểm và cách xử lý đúng tại nhà để mẹ không còn phải lo lắng nhé! 💕
Bé nuốt hơi khi bú: do bú quá nhanh, khớp ngậm sai, núm ti không phù hợp.
Không được vỗ ợ hơi sau bú: khí tích tụ trong dạ dày gây căng tức.
Hệ tiêu hóa chưa hoàn chỉnh: men tiêu hóa yếu, ruột hoạt động chưa đều → khí khó thoát ra ngoài.
Thay đổi sữa công thức: bé không tiêu hóa tốt → sinh hơi nhiều.
Chế độ ăn của mẹ (nếu bé bú mẹ): thực phẩm sinh hơi như đậu, bắp cải, nước có gas có thể gây ảnh hưởng qua sữa mẹ.
📌 Đây là nguyên nhân phổ biến khiến bé bụng căng tròn nhưng vẫn bú – ngủ – chơi bình thường.
Bụng căng nhẹ, sờ vào không đau.
Bé vẫn bú tốt, ngủ ngoan, chỉ quấy nhẹ.
Có xì hơi, ợ hơi và bụng mềm lại sau vài tiếng.
Không kèm sốt, nôn, tiêu chảy.
📌 Mẹ có thể theo dõi và chăm sóc tại nhà bằng massage, vỗ ợ hơi đúng cách.
Bụng trướng to bất thường, sờ vào bé khóc thét hoặc co người lại.
Bé không xì hơi, không đi ngoài, có thể táo bón nhiều ngày.
Bé nôn vọt, bỏ bú, sút cân, phân có màu lạ.
Có dấu hiệu sốt, tiêu chảy, mệt lả, da tái hoặc mắt trũng.
🩺 Đây có thể là biểu hiện của các bệnh lý nghiêm trọng như:
Tắc ruột, xoắn ruột
Dị ứng đạm sữa bò
Viêm ruột, nhiễm khuẩn tiêu hóa
Bất dung nạp lactose
📌 Hãy đưa bé đi khám ngay, không nên tự xử lý tại nhà trong các trường hợp này!
Nếu bé chỉ bị đầy hơi sinh lý, mẹ có thể áp dụng các biện pháp sau để giúp con thoải mái, dễ chịu, ngủ ngon hơn:
Bế bé thẳng đứng, đầu tựa vai mẹ, vỗ lưng nhẹ nhàng trong 5–10 phút.
Có thể thay đổi tư thế: cho bé ngồi thẳng, hoặc nằm sấp trên tay mẹ (tư thế “con hổ”).
Dùng lòng bàn tay xoa bụng bé theo chiều kim đồng hồ.
Thực hiện sau khi tắm hoặc trước khi ngủ, giúp bé tiêu hóa tốt hơn.
Có thể dùng thêm dầu dừa hoặc dầu tràm ấm (chỉ thoa bên ngoài da).
Mẹ cho bé nằm ngửa, nâng chân lên nhẹ nhàng đạp theo chuyển động vòng tròn.
Giúp kích thích nhu động ruột, tống hơi hiệu quả.
Không nên đặt bé nằm ngay sau khi bú.
Nên bế đứng hoặc ngồi ít nhất 15–20 phút giúp khí thoát ra dễ dàng.
🍼 Cho bú đúng khớp ngậm: núm vú nằm sâu trong miệng, không để lọt khí.
🍼 Chọn núm ti phù hợp: không quá to (gây nuốt khí) hoặc quá nhỏ (bé phải hút mạnh).
🍼 Không lắc bình sữa quá mạnh khi pha – tránh tạo nhiều bọt khí.
🍼 Vỗ ợ hơi sau mỗi cữ bú, dù là bú mẹ hay bú bình.
🥗 Nếu bé bú mẹ: mẹ nên hạn chế ăn thực phẩm gây sinh hơi như: bắp cải, đậu, sữa bò, nước có gas…
🧸 Tăng cường vận động nhẹ nhàng sau bú: bế bé đi quanh phòng, massage thư giãn.
✅ Không sao! Ngược lại, xì hơi là dấu hiệu tích cực, cho thấy bé đang tống hơi ra ngoài. Nếu bé không kèm theo quấy khóc, sốt, bỏ bú – mẹ cứ yên tâm nhé.
❌ Không nên tự ý sử dụng thuốc! Nhiều loại thuốc không phù hợp cho trẻ sơ sinh, cần có chỉ định từ bác sĩ.
✅ Có! Dù bú mẹ hay bú bình, việc vỗ ợ hơi rất quan trọng, giúp phòng tránh đầy hơi, trào ngược, hỗ trợ tiêu hóa và giúp bé ngủ ngon hơn.
Hiện tượng bụng bé căng cứng sau bú thường là sinh lý bình thường do nuốt hơi hoặc tiêu hóa chậm. Mẹ chỉ cần vỗ ợ hơi đúng cách, massage nhẹ nhàng, giữ bé tư thế phù hợp sau bú, bé sẽ cảm thấy dễ chịu và ngủ ngon hơn.
Tuy nhiên, nếu kèm các dấu hiệu bất thường như đau bụng, nôn nhiều, sốt, bỏ bú, táo bón… thì mẹ cần đưa bé đi khám sớm để loại trừ các bệnh lý nguy hiểm.
👩⚕️ Bác sĩ Nhi khoa Lê Thị Thu Hương nhắn nhủ:
“Chỉ một cái bụng nhỏ thôi, nhưng có thể khiến bé khóc suốt đêm nếu mẹ không tinh ý. Mỗi cái ợ hơi đúng lúc, mỗi động tác massage yêu thương – đều là cách mẹ giúp con lớn lên khỏe mạnh và bình yên.” 💖