Mỗi năm, cứ vào mùa hè – đầu thu, các bệnh viện nhi lại tiếp nhận hàng trăm ca trẻ bị tay chân miệng. Nhiều mẹ ban đầu chỉ nghĩ đơn giản là con sốt mọc răng, loét miệng hay dị ứng thời tiết, nhưng không ngờ đó là khởi đầu của một bệnh dễ lây lan, tiến triển nhanh và có thể để lại biến chứng nguy hiểm nếu không kịp thời xử trí.
Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về tay chân miệng – căn bệnh tưởng nhẹ nhưng hậu quả có thể rất nặng nề, để mẹ có thể chủ động phòng ngừa, nhận biết sớm và bảo vệ con yêu an toàn.
Tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ đi học mẫu giáo, nhà trẻ.
Bệnh do nhóm virus đường ruột (Enterovirus) gây ra, trong đó phổ biến nhất là:
Coxsackievirus A16 – thường gây bệnh nhẹ
Enterovirus 71 (EV71) – nguy hiểm hơn, có thể gây biến chứng nặng như viêm màng não, viêm não, viêm cơ tim
Virus lây qua đường tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp, như:
Tay bẩn chạm vào đồ vật nhiễm virus
Hít phải giọt bắn từ người bệnh khi ho, hắt hơi
Dùng chung ly, thìa, khăn mặt, đồ chơi
💡 Vì vậy, bệnh rất dễ bùng phát thành dịch trong môi trường đông trẻ như lớp học, nhà trẻ.
Ở giai đoạn đầu, tay chân miệng giống hệt một cơn sốt siêu vi thông thường. Nếu không quan sát kỹ, mẹ rất dễ nhầm và bỏ lỡ thời điểm phát hiện sớm.
Sốt nhẹ hoặc sốt cao ≥ 38,5°C
Loét miệng, đau họng, bé bỏ bú, bỏ ăn, quấy khóc
Mụn nước xuất hiện ở:
Lòng bàn tay, bàn chân
Mông, đầu gối, khuỷu tay
Miệng (lưỡi, vòm họng, má trong)
Bé có thể kèm theo: mệt mỏi, nôn ói, tiêu chảy nhẹ
💡 Đặc biệt, mụn nước không ngứa, không đau và thường tự vỡ sau vài ngày.
Có nhiều lý do khiến ba mẹ chủ quan với tay chân miệng, trong đó phổ biến là:
Triệu chứng giống nhiều bệnh thông thường khác: cảm sốt, mọc răng, viêm họng
Mụn nước ít, khó nhận biết nếu không quan sát kỹ
Bé vẫn chơi bình thường trong những ngày đầu
Tâm lý nghĩ rằng bệnh “chỉ nổi mẩn rồi khỏi”
👉 Tuy nhiên, nguy hiểm nằm ở biến chứng tiềm ẩn phía sau, đặc biệt với trẻ bị nhiễm Enterovirus 71.
Dù hầu hết các ca đều tự khỏi sau 7–10 ngày, nhưng một số trẻ có thể gặp biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được theo dõi chặt chẽ.
Viêm màng não, viêm não
Viêm cơ tim, viêm phổi, phù phổi cấp
Suy hô hấp
Rối loạn thần kinh, yếu liệt
Sốt cao liên tục > 2 ngày không đáp ứng thuốc
Giật mình liên tục, run tay chân
Ngủ li bì, lơ mơ, khó đánh thức
Thở nhanh, thở rút lõm, tím môi
Nôn ói nhiều, co giật
👉 Khi thấy những biểu hiện này, phải đưa trẻ đi viện ngay lập tức.
Với trường hợp thể nhẹ, bé có thể được điều trị tại nhà nếu:
Không sốt cao kéo dài
Vẫn tỉnh táo, chơi bình thường
Không có dấu hiệu thần kinh bất thường
Cách ly bé tại nhà ít nhất 7–10 ngày để tránh lây lan
Hạ sốt đúng cách: dùng paracetamol theo cân nặng
Cho bé ăn mềm, mát, dễ nuốt: cháo, sữa, súp
Vệ sinh miệng bằng nước muối sinh lý
Không tự ý bôi thuốc lên mụn nước
Theo dõi sát ít nhất 5 ngày đầu – giai đoạn dễ biến chứng nhất
Hiện nay, chưa có vắc-xin phổ biến phòng tay chân miệng (trừ vắc-xin EV71 đang thử nghiệm), nên phòng ngừa bằng vệ sinh là biện pháp quan trọng nhất.
Rửa tay bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh, thay tã, trước khi ăn
Vệ sinh đồ chơi, sàn nhà, tay nắm cửa thường xuyên
Không dùng chung khăn, ly, muỗng, đồ dùng cá nhân
Cách ly trẻ bệnh ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ
Không cho trẻ đến lớp trong 10 ngày kể từ khi khởi phát bệnh
Mẹ ơi, tay chân miệng không phải là bệnh hiếm, nhưng hậu quả lại không nhỏ nếu mình lơ là hoặc điều trị sai cách.
Chỉ cần mẹ quan tâm một chút – nhìn kỹ mụn nước, theo dõi cơn sốt, lắng nghe tiếng khóc của con, mẹ đã có thể giúp con vượt qua bệnh dễ dàng hơn.
Đừng đợi đến khi “tưởng nhẹ” nhưng hậu quả đã “quá nặng” – khi đó, sự tiếc nuối sẽ còn đau lòng hơn rất nhiều.
Nội dung | Ghi nhớ |
---|---|
Bệnh gì? | Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm, lây qua tiếp xúc, dễ bùng phát ở trẻ nhỏ |
Triệu chứng? | Sốt, loét miệng, nổi mụn nước ở tay chân, mông, miệng |
Nguy hiểm không? | Có thể gây biến chứng thần kinh, hô hấp nếu không theo dõi sát |
Chăm sóc thế nào? | Cách ly – hạ sốt – ăn mềm – theo dõi sát – không bôi thuốc ngoài da |
Phòng bệnh ra sao? | Rửa tay – vệ sinh môi trường – không dùng chung đồ – cách ly sớm |
Để được tư vấn thăm khám trực tiếp Phòng khám nhi Họa Mi với Ts – Bs Lê Thị Thu Hương, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE 0918884666 hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY.
Tìm hiểu thêm thông tin y khoa:
Chat trực tiếp Fanpage Bác sĩ Hương
Facebook Fanpage Bác sĩ Hương
Kênh Youtube Bác sĩ Hương