“Mẹ ơi, con đi ị ra máu!” – Một câu nói khiến bất kỳ bậc cha mẹ nào lo lắng tột độ, đặc biệt khi máu xuất hiện trong phân của trẻ mà không rõ nguyên nhân.
🌿 Đi tiêu ra máu ở trẻ nhỏ có thể là biểu hiện sinh lý bình thường như nứt kẽ hậu môn do táo bón, nhưng đôi khi cũng là cảnh báo của bệnh lý nghiêm trọng như lồng ruột, xuất huyết tiêu hóa, dị ứng đạm sữa bò…
👉 Vậy khi nào mẹ có thể yên tâm theo dõi tại nhà, và khi nào cần đưa con đi khám ngay?
Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Đây là hiện tượng có máu kèm theo phân, có thể biểu hiện dưới nhiều dạng:
Máu đỏ tươi phủ ngoài phân
Máu lẫn trong khối phân
Máu dính trên giấy lau hoặc trong tã
Phân đen như nhựa đường, có mùi hôi nồng (biểu hiện của xuất huyết tiêu hóa trên)
📌 Màu sắc và vị trí xuất hiện máu giúp bác sĩ gợi ý được nguyên nhân và vị trí tổn thương trong hệ tiêu hóa.
Khi trẻ rặn mạnh để đi tiêu, phân cứng làm rách niêm mạc hậu môn
Máu thường đỏ tươi, ít, phủ ngoài phân hoặc dính giấy vệ sinh
📌 Dấu hiệu đi kèm:
Phân to, khô, vón cục như phân dê
Trẻ rặn đỏ mặt, sợ đi tiêu
Khóc khi ngồi bô, quấy khóc trước giờ đi vệ sinh
✅ Điều chỉnh chế độ ăn nhiều chất xơ, uống đủ nước, cho trẻ vận động nhẹ nhàng là giải pháp hiệu quả.
Hậu quả thường gặp của táo bón kéo dài
Có thể thấy vết rách nhỏ quanh hậu môn
Máu đỏ tươi, số lượng ít
📌 Trẻ thường:
Kêu đau khi đi vệ sinh
Khóc to khi rặn
Có thể nhìn thấy máu ngay trên giấy lau
✅ Bôi thuốc làm lành da + điều chỉnh ăn uống giúp vết nứt nhanh hồi phục.
Thường gặp ở trẻ dưới 1 tuổi, đặc biệt là trẻ:
Bú mẹ nhưng mẹ ăn nhiều sữa bò
Uống sữa công thức chứa đạm bò
📌 Dấu hiệu:
Phân lỏng, nhầy, có vệt máu lẫn trong
Bé đầy bụng, xì hơi, nôn trớ
Quấy khóc sau bú, khó tăng cân
✅ Cần loại trừ toàn bộ sữa bò khỏi khẩu phần ăn của mẹ hoặc chuyển sữa công thức sang loại thuỷ phân hoàn toàn theo chỉ định bác sĩ.
Phần ruột bị chui vào nhau gây tắc nghẽn, hoại tử nếu không phát hiện kịp thời
📌 Biểu hiện:
Đau bụng từng cơn, bé co chân, khóc thét
Bỏ bú, nôn nhiều
Phân nhầy máu như “nước mận chín”
🚨 Cần đi viện ngay lập tức, không nên tự theo dõi tại nhà.
Do vi khuẩn: E.coli, Salmonella, Shigella…
📌 Dấu hiệu:
Sốt cao, mệt mỏi, tiêu chảy phân nhầy máu, tanh
Bé có dấu hiệu mất nước: môi khô, mắt trũng, khóc không ra nước mắt
👉 Cần xét nghiệm phân, bù nước điện giải và điều trị theo kháng sinh đặc hiệu
Hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm
📌 Dấu hiệu:
Phân đen, dính, mùi hôi
Nôn ra máu hoặc dịch màu nâu
Bé mệt mỏi, da xanh, không chịu bú
🚨 Cần nhập viện ngay để được chẩn đoán nội soi và can thiệp y tế.
Màu sắc máu: đỏ tươi hay đen?
Máu lẫn trong hay phủ ngoài phân?
Có kèm sốt, nôn, tiêu chảy, đau bụng không?
📌 Ghi chú chi tiết để cung cấp cho bác sĩ khi cần.
Quan sát hậu môn xem có nứt, sưng, viêm hay không
Không tự thụt hậu môn hoặc bôi thuốc nếu chưa có chỉ định
Nếu nghi táo bón, hãy:
Tăng chất xơ: 🥦 rau xanh, 🍎 trái cây chín mềm
Uống nhiều nước (trẻ trên 6 tháng)
Hạn chế sữa đặc, phô mai, bánh quy
Ưu tiên thực phẩm dễ tiêu như khoai lang, yến mạch
Bé vẫn bú tốt, chơi ngoan, không sốt, máu ít
→ Có thể theo dõi 1–2 ngày và chăm sóc tại nhà
| Dấu hiệu cảnh báo cần khám ngay |
|---|
| Máu ra nhiều, tái phát liên tục |
| Phân đen hoặc lẫn nhiều máu sẫm màu |
| Sốt cao, nôn trớ, tiêu chảy nhiều lần |
| Bé bỏ bú, mệt, không tăng cân |
| Nghi ngờ dị ứng hoặc lồng ruột |
| Tình huống | Xử lý |
|---|---|
| Máu đỏ tươi, ít, phân cứng | Táo bón – điều chỉnh ăn uống |
| Máu ít, có vết nứt hậu môn | Bôi thuốc + theo dõi tại nhà |
| Máu lẫn trong phân, nhầy | Dị ứng đạm sữa bò – khám bác sĩ |
| Máu nhiều, sốt, phân đen | Cảnh báo nguy hiểm – đưa đi viện |
Mẹ ơi, máu trong phân tuy đáng sợ, nhưng không phải lúc nào cũng nguy hiểm.
🌱 Phần lớn các ca lành tính, có thể xử lý tại nhà với thay đổi nhỏ về ăn uống, thói quen đi tiêu.
🌟 Điều quan trọng nhất là: bình tĩnh – quan sát – xử lý đúng cách – và đi khám đúng thời điểm.